Ne vlakna nego integralne žitarice sprječavaju bolest

Kada se prvi puta otkrilo da hrana bogata vlaknima može spriječiti nastanak kolorektalnog raka, pretpostavilo se da su za taj efekat odgovorna upravo vlakna.

Naknadne studije to nisu potvrdile. To je bio slučaj sa još dosta nutricijskih studija u prošlosti, iz čega su naučnici uveli novi pristup problemu - umjesto da proučavaju efekat određenog sastavnog dijela namirnica, prešli su na proučavanje izvora namirnice.


Tako su u najnovijoj studiji Aune i saradnici, nakon opsežne analize, otkrili da protektivni efekat ne leži samo u vlaknima, nego i u ostalim komponentama intergralnih žitarica, u mekinjama i klici.

Glavni izvori vlakana u prehrani su voće, povrće, mahunarke i žitarice, međutim žitarice su uglavnom bile zapostavljane i antikancerogeni efekat je uglavnom pripisivan ostalim izvorima vlakana.

Početkom industrijske revolucije ljudi su se bacili na bijelo brašno. Konzumacija namirnica od integralnog brašna čak i u zapadnoj Evropi je još uvijek izuzetno niska, uprkos intenzivnom educiranju ljudi po pitanju zdrave ishrane. U Bosni, nažalost, osim što je nivo educiranosti ljudi po pitanju zdrave ishrane mnogo niži, čak i oni koji bi željeli da kupuju hljeb od integralnog brašna, imaju velikih teškoća da dođu do njega.

U bijelom brašnu je obično odstranjeno oko 80 % vlakana, značajan dio esencijalnih minerala, vitamina i bioaktivnih substanci, sadržanih u mekinjama i klici.

Dosadašnje studije su ukazale na to da konzumacija veće relativne količine namirnica od integralnog brašna štiti od razvoja gojaznosti, šećera i kardiovaskularnih oboljenja, dok su podaci o utjecaju na nastanak raka ograničeni. Konzumacija ostalih namirnica bogatih vlaknima nije dovela do istog protektivnog efekta.

BMJ